Waarschijnlijk denk je bij het woord ‘tuin’ aan lange zomeravonden die je buiten doorbrengt, in jouw prachtige zomerkleding onder het genot van een hapje en drankje terwijl de zon langzaam ondergaat. Toch mogen we de herfst en winter ook zeker niet vergeten als we het hebben over ‘de tuin’.

Ook in de herfst en winter is het namelijk best wel heel erg fijn om tijd in de tuin door te brengen; denk bijvoorbeeld aan gezellig samen zijn met vrienden of familie, terwijl de buitenhaard goed zijn best doet en zorgt voor veel warmte, de chocomel met slagroom uitermate goed smaakt en de benen lekker warm blijven dankzij dat warme kleed (die nog van oma is geweest).

Maar, hoe zorg je dat je ook juist in de herfst en winter naar buiten gaat? Hoe creƫer je een tuin die er ook in de herfst en winter uitnodigend uitziet?

Wedden dat je hier meteen een winters gevoel bij krijgt?
Skimmia japonica
Viburnum bodnantense ‘Dawn’
Viburnum tinus

1.Beplanting
Een tuin zonder beplanting is geen tuin. Tenminste, dat vind ik!
Zorg bij een tuinontwerp er dan ook voor dat er ook is nagedacht over hoe de tuin er uit ziet in de herfst en winter. Er zijn genoeg winterbloeiers die ook in deze tijd zorgen voor kleur in de tuin. Denk bijvoorbeeld aan Skimmia japonica, Viburnum tinus of de Viburnum bodnantense ‘Dawn’.
(kijk hier voor mijn top 7 herfstbloeiers of 8 tuintips voor in de herfst). Ook mogen we de planten met besjes, diverse soorten grassen en planten die gewoon lekker groen blijven niet vergeten!

Er zullen in de herfst en winter ook genoeg dagen zijn dat je niet naar buiten kunt vanwege hevige regenval of windkracht ‘dit vindt niemand leuk’. Let er dan ook op dat de herfst/winterbloeiers goed zichtbaar zijn vanuit huis, zo kun je er ook van af de bank of eettafel van genieten!

Echinacea purpera, ook uitgebloeid een lust voor het oog!

Daarnaast kun je ervoor kiezen om uitgebloeide herfstbloeiers juist niet te snoeien/knippen. Neem bijvoorbeeld de Echinacea Purpura; ook als deze uitgebloeid zijn zien de stevige stengels met de zaaddozen er prachtig uit, vooral met een klein laagje vorst op de uitgebloeide bloemen. Daarnaast dient het zaad weer als voedsel voor de vogels.

De lampionnetjes boven de tuintafel blijven, net als de tafel, het hele jaar buiten

2.Verlichting
Niet iedereen zal het met mij eens zijn (verlichting hoort niet in de natuur), maar ik ben gek op een subtiele sfeerverlichting in de tuin. Juist in de herfst en winter nodigt het uit om naar buiten te gaan als ik sfeerverlichting in de tuin heb aangebracht. Denk bijvoorbeeld aan een lichtslinger, een kerstkrans met lampjes of kleine lampionnetjes.

ook in de winter kunnen we hier heerlijk vertoeven (wel de kussens naar binnen halen tijdens de regen!)

3.Ontspannen
Wat is een mooie tuin als je er niet in kunt zitten? Niet alle banken/loungesets kunnen het hele jaar buiten staan, zorg dan voor een goedkope oplossing. Misschien kun je ergens goedkoop afvalhout scoren en daar een simpele bank van maken? Of misschien heb jij wel een tuinset die het hele jaar buiten kan staan of die je enigszins droog kunt houden onder een overkapping? Je zult zien dat als je een fijne plek in de tuin hebt waar je kunt ontspannen, je net even wat vaker naar buiten gaat.

Met een vuurkorf kun je zorgen voor warmte (en gezelligheid) in de wintertuin

4.Warmte
Als aanvulling op bovenstaande (ontspannen kunnen zitten) is warmte ook erg belangrijk. Niemand gaat voor de lol klappertandend buiten zitten. Een vuurkorf, buitenkachel of warm kleed kunnen net dat verschil maken!
En als je een van de gelukkigen bent die eigenaar is van een prachtige tuinkas, maak daar dan ook dankbaar gebruik van in de winter; fijne stoelen, een goed boek en een pot met heerlijke thee, genieten maar!

Deze herfstanemonen zijn (ook in de herfst) aantrekkelijk voor bijen en hommels!

5.Leven in de tuin
Terwijl je dan zo lekker op die fijne bank onder dat warme kleed van een warme chocomel zit te genieten, is het fijn als er ook nog iets in de tuin ‘gebeurt’. Vogels die dankbaar gebruik maken van jouw voederplek en nestkast, egels die de hoopjes met bladeren perfect vinden voor hun winterslaap en de bijen die nog net even hun winterrantsoen aanvullen; ik kan er uren naar kijken! Als je er dan ook nog voor zorgt dat er planten met besjes in de tuin staan, dan doe je zowel de vogels (die de besjes eten) als jezelf (vanwege de prachtige kleuren en vormen van de besjes) een plezier. Dieren blij, jij blij!

Pompoenen geven meteen dat gezellige sfeertje aan de (winter)tuin

6.Decoratie
Als je dan toch aan de slag gaat met de perfecte wintertuin, denk dan ook aan decoratie; een versierde krans aan de schutting of schuurdeur, lantaarns, pompoenen, gekleurde bloempotten en het versieren van de tuintafel met materiaal verzameld tijdens een boswandeling (dennenappels, kastanjes etc). Ook tijdens regenachtige dagen is het veel leuker om van af de bank naar een mooie wintertuin te staren dan naar een kale vlakte!

7. Bloembollen
Bij bloembollen denk je waarschijnlijk aan prachtige tulpen en narcissen die in het voorjaar de show in elke tuin stelen. Maar er zijn ook prachtige bloembollen verkrijgbaar die je in september in de volle grond kunt planten en die al in de herfst zorgen voor kleur in de tuin. Denk bijvoorbeeld aan herfstkrokussen.

8. Kleding
Dit onderdeel mag zeker niet vergeten worden; kleding die je ook tijdens koudere dagen die je buiten doorbrengt, een fijn en warm gevoel geven. Jouw tuin kan nog zo mooi zijn, maar met een natte sokken en een te korte winterjas is het nog steeds niet echt optimaal genieten! Ik heb dit jaar mezelf getrakteerd op fijne outdoor laarzen voor tijdens het tuinieren; waterdicht, een goede voering en dikke zolen. Naast dat ze erg functioneel zijn zien ze er eigenlijk ook nog best wel heel erg leuk uit waardoor ik ze juist ook als ik niet aan het tuinieren ben, vaak draag!

Hoe breng jij de herfst/winter het liefste in de tuin door?